Bashkëpunimi i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë me Diasporën realizon në Tiranë “Seminarin e parë të Biologjisë Matematike dhe Kompjuterike”
Seminari i parë matematikor dhe kompjuterik i biologjisë shënon një nxitje të madhe për shkencat matematike, biologjinë, informatikën dhe të gjitha shkencat e jetës në Shqipëri.
Ai u mbajt për herë të parë në Tiranë, nga 22 deri më 25 tetor 2018, duke bashkuar studentë dhe hulumtues të disiplinave të ndryshme. Kjo ngjarje u mbajt në kuadër të vitit 2018 si Viti i Biologjisë Matematike, të shpallur nga Shoqëria Evropiane Matematike, për të promovuar rëndësinë e matematikës në biologji dhe mjekësi(www.tiranamathbio2018.com). Në sajë të bashkëpunimit të ASHSH me një kërkuese të re në shkencë, Erida Gjini, kërkuese në Institutin Gulbenkian të Shkencave në Portugali, u sponsorizua nga Shoqata e Biologëve (UK) dhe Shoqëria për Biologji Matematike (USA).
Ky seminar ishte një ngjarje ndërdisiplinore dhe ndërkombëtare prestigjioze, me ligjërata nga kërkues ndërkombëtarë me reputacion të lartë, me anë të cilit shpresohet që integrimi në mes të matematikës, biologjisë, shkencës kompjuterike dhe informatikës të rritet të marrë një zhvillim me impakt pozitiv në vend.
Seminari në Tiranë ishte ngjarja e parë shkencore e këtij lloji që u mbajt në Shqipëri dhe mirëpriti më shumë se 80 pjesëmarrës gjatë 4 ditëve, duke përfshirë shumicën e studentëve Master dhe PhD si dhe ligjërues nga Departamenti i Matematikës dhe Fizikës, Fakulteti i Shkencave të Natyrës, Universiteti i Tiranës, Shqipëria dhe pjesa tjetër që vjen nga Universiteti i Mjekësisë, Departamenti i Biologjisë, Instituti i Shëndetit Publik, Instituti për Siguri Ushqimore dhe Veterinare dhe Universiteti Politeknik i Tiranës.
Hapja e Seminarit u bë nga Erida Gjini, organizatori kryesor i seminarit i cili është studiues në biologjinë matematikore për 7 vjet. Me diplomë Bachelor dhe master në matematikën e aplikuar nga Universiteti i Utrehtit në Holandë, PhD në Matematikë nga Universiteti i Glasgou dhe eksperienca ndërkombëtare kërkimore në Portugali dhe SHBA; ajo është anëtare e Akademisë së Rinisë Shqiptare në Akademinë Shqiptare të Shkencave që nga viti 2017.
Në fjalën e saj të hapjes, u prezantuan ligjëruesit e ftuar ndërkombëtarë nga Franca, Portugalia dhe Britania e Madhe: Dr. Jean Clairambault, Dr Samuel Alizon, Prof. Adélia Sequeira, Dr. Paula Silva dhe Dr. Christina Cobbold.
Në fjalën e mirëpritur, Akademiku Prof. Salvatore Bushati theksoi rëndësinë e biologjisë matematikore dhe kompjuterike për zhvillimin shkencor edhe në Shqipëri dhe aplikimet në studimet mjekësore dhe mjedisore qasjeve shumëdisiplinore në shkenca dhe se si ato mund të kontribojnë në studimet dhe kërkimet në të gjitha shkencat e jetës. Gjitashtu ai u ndal dhe në analizimin e gjendjes së tyre në Shqipëri dhe ardhmëritë që priten mbas këtij seminari trajnues.
Të ftuar në ceremoninë e hapjes ishin Rektori i Universitetit të Tiranës, Prof. Dr. Mynyr Koni, Drejtori i Institutit për Hulumtime Bërthamore, Prof. Elida Bylyku, Akademikët Prof. Bashkim Resuli, Ilirjan Malollari, Dhimitër Haxhimihali, Neki Frashëri dhe shumë përfaqësues të institucioneve të arsimit të lartë dhe të kërkimit.
Seminari përbëhej nga një program intensiv tre-ditor, duke alternuar leksione dhe seminare të avancuara kërkimore në epidemiologjinë matematikore, ekologjinë dhe mjekësinë e kancerit dhe sëmundjeve kardiovaskulare. Dita e dytë përfshinte edhe prezantimet e posterave me gojë nga studentët dhe profesionistët shqiptarë.
Në mbyllje të Seminarit, dita e katërt e saj ju dedikua të ardhmes së biomatematikës në Shqipëri. Pjesëmarrësit theksuan edhe një herë rëndësinë e studimeve multidisiplinare midis matematikës dhe biologjisë dhe bashkëpunimit ndërdisiplinor, por gjithashtu theksuan sfidat në lidhje me financimin në institucionet shtetërore, cilësinë e bashkëpunimit, mundësitë për hulumtuesit e rinj dhe objektet për strukturat kërkimore ndërdisiplinore. Ide të e reja dhe projekte të mundëshme u propozuan në nga bashkësia e pjesëmarrësve që përfaqësonin institucione të ndryshme shkencore në tryezë të rrumbullakët, si një hap i parë për zhvillimin e biologjisë matematikore.
Përkundër vështirësive të shpalosura në diskutim, Acad. Bushati, Kryetari i Seksionit të Shkencave Natyrore dhe Teknike, përsëriti angazhimin dhe mbështetjen e Akademisë, Seksionin e Shkencave Natyrore dhe Teknike si një entitet shkencor, i gatshëm për të përmbushur një varg përgjegjësish si: nxitjen e ndjekjes intelektuale midis brezit të ri të hulumtuesve përmes praktikave, shkëmbimeve dhe qasjes së hapur në e-bibliotekë, duke bashkëpunuar me institutet kërkimore dhe arsimore të përparuara shkencore dhe duke futur iniciativa të reja në fushën e kërkimit dhe edukimit për të mbështetur nevojat aktuale të vendit.
Akademia e Shkencave është e përkushtuar për të ndihmuar në gjetjen e zgjidhjeve për shumë çështje thelbësore që kanë të bëjnë me zhvillimin e vendit duke siguruar institucionet e larta shtetërore me këshilla dhe ekspertizë të përshtatshme; drejtimin e kongreseve dhe konferencave shkencore mbi një gamë të gjerë temash që lidhen me shkencën, si në nivel kombëtar dhe ndërkombëtar; krijimi i komisioneve ad-hoc të prioriteteve shkencore të konsideruara si kërkime dhe zhvillim; drejtimin e konkurrimit dhe shpërblimeve në formën e medaljeve dhe çmimeve për arritje të jashtëzakonshme në fushën e kërkimit dhe shkencës etj., duke analizuar përmbushjen e kritereve nga kandidatët që konkurrojnë për anëtarësimin e Akademisë.
Përfundimi i suksesshëm i seminarit të parë të Biologjisë Matematike dhe Kompjuterike në Tiranë në vitin 2018, si një bashkëpunim midis një studiuesi shqiptar jashtë Shqipërisë, hulumtuesit ndërkombëtarë dhe institucionet shqiptare duhet të jetë një frymëzim për shkencën shqiptare të së ardhmes, për t’u bashkuar përpjekjeve nëpër disiplina, sektorë dhe të gjitha pengesat, për të nxitur zhvillimin dhe inovacionin. Akademia e Shkencave e Shqipërisë ka programuar disa veprimtari shkencore me p֝rfaqësues të shkencës që jetojnë e punojnë në Diasporë.
Lidhjet me faqet e institucioneve organizuese dhe të tjera: